Αυτή είναι μια ερώτηση που γίνεται συχνά στον ιδιοκτήτη της εταιρίας amazon.com Τζεφ Μπέζος. Ποιά είναι η απάντησή του;
«Σχεδόν ποτέ δεν με ρωτούν τι ΔΕΝ πρόκειται να αλλάξει στα επόμενα δέκα χρόνια. Και σας λέω αυτή η ερώτηση είναι σημαντικότερη, γιατί μπορείς να χτίσεις μια στρατηγική σχετικά με το τι είναι σταθερό στο χρόνο. Στον κλάδο μας ξέρω ότι οι πελάτες θέλουν χαμηλές τιμές, κάτι το οποίο θα ισχύει και μετά από δέκα χρόνια, γρήγορη παράδοση, μεγάλο όγκο επιλογών. Μου είναι αδιανόητο έπειτα από δέκα χρόνια να μου πει ένας πελάτης “Τζεφ λατρεύω το amazon αλλά θα ήθελα να είχε πιο ακριβά προϊόντα” ή “Τζεφ, λατρεύω το amazon αλλά θα ήθελα η παράδοση των προϊόντων να είναι καθυστερημένη”».
Ως αποτέλεσμα, η amazon επενδύει τον χρόνο, την ενέργεια και τα χρήματά της σε σταθερές που δεν αλλάζουν, αντί να ανησυχεί και να προσπαθεί να προβλέψει τι θα φέρει το μέλλον.
Τι θα γινόταν αν κάναμε το ίδιο πράγμα στο ποδόσφαιρο των μικρών ηλικιών; Τι θα γινόταν αν σταματούσαμε να ανησυχούμε συνεχώς για το τι θα αλλάξει στο μέλλον και να επικεντρωνόμαστε στο μοναδικό που δεν πρόκειται να αλλάξει;
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει -και θα συνεχίζουμε να βλέπουμε- πολλές αλλαγές στον χώρο των υποδομών ποδοσφαίρου.
Ορολογίες που μέχρι πριν από λίγο καιρό ελάχιστα γνωρίζαμε, όπως αντιληπτική ικανότητα, βιομηχανική της κίνησης κ.ά., προπονητικές μονάδες που περιλαμβάνουν παιχνίδια μικρών χώρων (small sided games), κορόιδο (rondo) με πολλές παραλλαγές, συνδυαστικές ασκήσεις κ.ά., έχουν μπει για τα καλά στην προπονητική μας καθημερινότητα.
Σε μεγαλύτερη κλίμακα βλέπουμε ότι το ποδόσφαιρο στις μικρές ηλικίες έχει εξελιχθεί σε «βαριά βιομηχανία», με ετήσια πρωταθλήματα, εποχιακά τουρνουά εντός και εκτός Ελλάδας προάγοντας τον αθλητικό τουρισμό, δοκιμαστικά (trials) παικτών από μεγάλους συλλόγους της Ευρώπης και πολλά άλλα που μαρτυρούν ότι το ποδόσφαιρο στις μικρές ηλικίες έχει αλλάξει.
Γιατί τα παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο; Μήπως παίζουν για να παίρνουν πρωταθλήματα, για να κερδίζουν μετάλλια, για να γίνουν κάποια στιγμή επαγγελματίες ποδοσφαιριστές;
Μήπως η απάντηση είναι πιο απλή;
Τα παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο γιατί διασκεδάζουν.
Σε μια έρευνα του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον το 2014 εννιά στα δέκα παιδιά που ρωτήθηκαν γιατί ασχολούνται με τον αθλητισμό, απάντησαν γιατί διασκεδάζουν.
Οταν στη συνέχεια ρωτήθηκαν τι κάνει τον αθλητισμό διασκεδαστικό έδωσαν τις εξής απαντήσεις:
1. Προσπαθώ σκληρά
2. Ο προπονητής μου με σέβεται
3. Εχω χρόνο παιχνιδιού
4. Παίζουμε ωραία ως ομάδα
5. Συναναστρέφομαι με τους συμπαίκτες μου
6. Είμαι δραστήριος
Χαμηλότερα στη λίστα βρίσκονται οι εξής απαντήσεις:
Στη θέση 48: Θέλω να κερδίζω
Στη θέση 63: Θέλω να συμμετέχω σε τουρνουά
Στη θέση 66: Θέλω να κάνω εξειδικευμένη προπόνηση με καταρτισμένους προπονητές.
Σε μια άλλη έρευνα παρατηρούμε ότι τα παιδιά λίγο μεγαλύτερης ηλικίας σταματούν να διασκεδάζουν (και στη συνέχεια διακόπτουν τον αθλητισμό), λόγω της χαμηλής ποιότητας των προπονήσεων, της επίπληξης κάθε φορά που κάνουν λάθος και της πίεσης για νίκες και πρωταθλήματα.
Πριν από λίγο καιρό ο πατέρας ενός εντεκάχρονου αγοριού που παίζει ποδόσφαιρο σε ομάδα «υψηλού επιπέδου» μου ανέφερε ότι στην ομάδα του παιδιού του γίνεται επαγγελματική προπόνηση, οι προπονητές πιέζουν τα παιδιά να φτάσουν στα όριά τους και αυτό τους βοηθά να βελτιώνονται.
Οταν φτάσαμε την κουβέντα μας στους αγώνες μου είπε: «O μικρός παίζει 2-3 λεπτά και πρέπει να προσπαθεί περισσότερο για να παίξει πιο πολύ. Μου πετάει που και που ότι θέλει να αλλάξει ομάδα αλλά τον καθησυχάζω και του λέω ότι είμαστε εκεί για το καλό του».
Μετά από αυτή τη συζήτηση δεν ήξερα με ποιόν είχα θυμώσει περισσότερο. Με τον πατέρα που πίεζε τον εντεκάχρονο γιο του να παραμείνει σ’ ένα σύλλογο που δεν περνούσε καλά με το φόβο ότι θα έχανε το «τρένο της βελτίωσης» ή με τον προπονητή (και κατ’ επέκταση το σύλλογο) που χρησιμοποιεί τον μικρό ουσιαστικά για να προπονεί τα άλλα παιδιά και επειδή η ομάδα κάνει πρωταθλητισμό (11 χρονών για να μη ξεχνιόμαστε) δεν μπορεί να του δώσει πάνω από 2 λεπτά στον αγώνα.
Συνοψίζοντας, τα τελευταία δέκα χρόνια το ποδόσφαιρο στις αναπτυξιακές ηλικίες έχει αλλάξει πολύ και τα επόμενα δέκα θα αλλάξει ακόμα περισσότερο.
Αν λοιπόν γονείς και προπονητές θέλουμε να επενδύσουμε σε κάτι, ας παραμερίσουμε τις προσωπικές μας φιλοδοξίες και εγωισμούς και ας ασχοληθούμε με αυτό που ΔΕΝ πρόκειται να αλλάξει τα επόμενα χρόνια και δεν είναι άλλο από ΤΗ ΧΑΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ!
Γιάννης Γουρδουμπάς
Υπεύθυνος υποδομών Απόλλωνα Χαλανδρίου